E-Garaj ekibi olarak geçtiğimiz hafta bir Mercedes EQC, bir de Tesla Model S ile müthiş bir Türkiye yolculuğu için Çarşamba sabahından yola çıktık. Elektrikli uzun yol video serim Youtube üzerinde yaklaşık 5 senedir devam ediyor. Bu geçen seneler içinde videoların tarihlerine göre şarj altyapısının gelişimine de şahitlik edebilirsiniz.

Bu defa video yerine, iki günde yaptığım 1500km yolculuğu - hem de iki elektrikli araba ile - yazıya dökmek istedim.

Rota ve otomobiller

Rotamız iş amaçlı ve oldukça sıkışık idi. İstanbul-İzmir-Alanya-Antalya-Fethiye rotası ile toplam yaklaşık 1700km yol bizi bekliyordu. Şarj imkanlarımız birbirine yakın olsa da maalesef optimum hızlarda hızlı şarj edemedik çünkü Mercedes EQC'nin tek DC şarj imkanı CCS soketi ve mevcut Türkiye hızlı şarj altyapısında hiçbir şarj istasyonu aynı anda iki CCS çıkışına imkan vermiyor.

Bu yüzden Tesla'nın hem CCS, hem ChaDeMo soketleri ile şarj olabilmesi avantajını kullanarak aynı anda - aynı hızda olmasa da -  şarj edebildik.

eqc-tesla

Tesla Model S: Benim şahsi arabam olan bu 2017 Model S 90D. 440bg güce sahip. 130.000km'de ve yaklaşık %10 batarya kaybına sahip. Dolayısıyla 72kWh net enerji saklayabiliyor. Verimliliği ve aerodinamik profili ile Mercedes'ten daha az tüketime sahip olsa da batarya yaşı nedeniyle Mercedes'ten daha yavaş DC şarj oluyor. Türkiye şartlarında istasyonlarda 78kW azami güç alabilse de %50 sonrası bunu kısma talebine başlıyor. Ancak AC şarja muhtaç kalır isek araç içi şarj gücü 16kW olduğu için daha avantajlı. (Kıyasen EQC sadece 7kW)

Mercedes EQC: E-Garaj Genel Müdürü(ve sevgili ortağım) Kutay ise kendi 2020 Mercedes EQC otomobili ile yolculuğa katıldı. EQC net 80kWh batarya kapasitesine sahip, ancak SUV formu nedeniyle tüketim değerleri Model S'ten yüksek. Tabii otomobil henüz '0km' sınıfına yakın olduğu için herhangi bir batarya kaybından söz etmek pek mümkün değil. Türkiye mevcut altyapısında bulunan istasyonlarda CCS hızlı şarjda 78kW'a kadar güç alabiliyor. Üstelik %70-75 civarı bir şarja kadar bu hızı kısmıyor. Ancak AC şarj etmeye muhtaç kalır isek maalesef 7.4kW'a kadar araç içi donanım izin veriyor, yani o durumda EQC dezavantaja düşüyor.


Başlamadan Önce Önerilir

1. bacak: İstanbul-Susurluk

İlk rotamız İzmir için Çarşamba sabah 6 civarı İstanbul'un ayrı noktalarından yola koyulduk. Yol boyunca ZES'in yeni İzmir otobanında konumladığı Oksijen tesislerinde O3, O37 istasyonlarında bulunan hızlı şarjları geçtik. Eskiden bir tane hızlı şarj bulamazken şimdi es geçiyor olmamız bile takdire şayan.

Daha geçen haftaya kadar Susurluk'ta şarj için otobandan çıkıp eski yola girmek ve Susurluk Festiva CCS'e girmek gerekiyordu. Ama yeni açılan O178 üzerinde bulunan Susurluk/Yasa CCS hızlı şarjına gitmeye karar vermiştik. Yani belki de ilk kez yeni otobandan hiç çıkmadan İzmir'e kadar gidebilecektik. Saat 7:30 civarı Kutay'ın Susurluk O178 istasyonuna benden önce varacağını öğrendiğimde şarj hızını optimum yapmak için, Karacabey'de bulunan aynı otoban üzerindeki O122 istasyonuna girmeye karar verdim. Sadece 56km önde bulunan istasyonu tercih sebebim ise iki araba birden giderken optimize etmek.(2014'den beri takip edenlere not: NE BÜYÜK LÜKS!)

turkiye-2021-dc-bati
Türkiye'nin batı kesimi mevcut DC şarj istasyonu haritası. Tüm harita için plugshare.com

Çünkü Mercedes mecburen CCS'ten şarj oluyor ve 78kW'ı uzun bir süre alabiliyor. Ama ben yaşlı Tesla ile %50 sonrası CCS'te dahi yavaşlamaya başlıyorum ve Mercedes ile aynı anda şarj ederken tek çarem ChaDeMo fişi. Chademo ile de sadece 48kW'a kadar güç alabiliyorum. Bu yüzden önce O122 Muratlı Karacabey istasyonunda tek başıma CCS istasyonunda durdum ve tam 29 dakika şarj ettim. %71 ile Karacabey'den çıkıp 50km sonrasında EQC'nin yanına vardığımda da Chademo'ya taktım ve birlikte kahvaltı ettik.

2. bacak: Susurluk-Manisa

Kahvaltı sonrasında EQC de Tesla da %95 civarı şarjlarda idi. O122 dinlenme tesisinden çıkıp yola koyulduk ve İzmir'e varış öncesi son şarjımızı O375 Manisa'da yine birlikte yaptık.(Chademo + CCS) Orada da kahve içip güne uygun kıyafetlerimize değiştikten sonra toplamda yaklaşık 40 dakikalık son şarj ile İzmir'e yola koyulduk.

kutay-emir

İzmir'de gün içinde birkaç farklı yer ile toplantı yaptık, yemek yedik ve bazı ziyaret ettiğimiz yerlerin otoparkında zaten şebeke elektriği (AC) ile şarj imkanı bulduk. Sonraki durağımız Alanya için hazırlanıp yola çıkana kadar saat akşam 8'i bulmuştu. Gece yolculuğu başlıyordu.

3. bacak: İzmir - Uşak

Akşam yemeğimizi tekrar İzmir çıkışında O375 dinlenme tesisinde şarj ederken yedik. (bu dinlenme tesisinde iki yönde de ZES istasyonu var, ikisinde de durmuş olduk) Böylelikle Uşak için yola hem EQC hem Tesla %100'e yakın şarjlar ile çıkmış oldu.

Otoban hızlarına alışmış durumda iken, Uşak Festiva Outlet'te bulunan ZES CCS istasyonuna ulaşmak tam işkence idi çünkü 183km yol, 2.5 saat sürdü. Eski yollardan gidildiği için hız da yapılamayınca şarjlar bitmedi ve Uşak'a %40-45 arası şarjlar ile ulaştık. Durum böyle olunca Uşak'ta ben de Chademo hızlarında çok durmak istemedim, EQC ile arayı açıp bir sonraki CCS'te daha yüksek hızlarda daha fazla kalabilmek için erken çıktım. 32 dakikada %42'den %80'e geldim ve Isparta'ya doğru yola çıktım.

4. bacak: Uşak - Isparta

Yine gece karanlığında ve eski yollarda devam eden rotada uyku bastırması, kötü ışıklandırma ve Autopilot kullanılamayan yollar sebebi ile zorlansam da(Fatih'e selamlar) 166km'yi 1 saat 50 dakikada tamamladık. Isparta'ya yine hız yapamamaktan dolayı şarjı bitiremeden %23 ile vardık. EQC daha geride idi ve Uşak'tan çıkmak için %90ları bekleyecekti. Biz de bu avantaj ile CCS'te şarj edebildik. Sadece 25 dakika şarj ettik ve %65 ile istasyondan çıktık. Çünkü DC hızlı şarjda batarya doldukça hız yavaşlıyor ve bir sonraki noktaya kadar yeteri kadar şarjınız var ise azaltılmış hızlarda beklemek mantıksızlaşıyor.

5. bacak: Isparta - Alanya

Isparta sonrası Tesla'nın rota bilgisayarı bize tüketimlerin rampa iniş sebebi ile daha da düşük olacağını söylüyordu ve %65 ile çıktığımız Isparta'dan 210km(yaklaşık 2.5 saat) sonra Alanya'ya %9 şarj ile varmıştık. Plan sıkışıklığı nedeni ile gittiğimiz yerde şarja takıp arabada uyuduk ve sabah işlerimize devam ettik. Tabii araba bizim dinleneceğimizden daha hızlı doldu ve biz uyanana kadar çoktan %100 olmuştu. (AC şarjda olmasına rağmen!)

6. bacak: Alanya - Fethiye

Alanya'da iş dolu geçen gün sonrası Antalya merkeze gittik ve yine akşam yemeğine kadar vakit toplantılar ile geçti. Tabii firma E-Garaj, toplantı konusu da elektrikli otomobiller olunca gittiğimiz lokasyonlarda şarj bulabildik ve akşam yola yine hem EQC, hem Tesla %95'e yakın şarj ile yola çıktık ve olaysız şekilde gece Fethiye'ye varıp konakladık.

autopilot-telefon
İstanbul'dan destek talebi gelince uzun yolda Autopilot EN kullanışlı!

Özet

  • Otomobil başına 1511 km yol kat ettik.
  • Tesla 364kWs enerji harcadı. 
  • Bu enerjinin 181kWs'i ücretli ZES hızlı şarj noktalarından alındı. Bunun için 305₺ ödendi.
  • Geri kalan enerji misafir edildiğimiz yerlerdeki şarj istasyonlarından 'ikram' olarak alındı.